Pożyczki typu social lending to działalność gospodarcza podlegająca opodatkowaniu

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 9 marca 2010 r. (sygn. I SA/Gd 17/10)

 

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu było to, czy działalność podatnika polegającą na udzielaniu pożyczek ze środków stanowiących oszczędności podatnika, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f.

 

Stosownie do treści przywoływanej wyżej normy pojęcie działalności gospodarczej oznacza działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

 

Przedmiotowa definicja pozwala na wyróżnienie kilku elementów tworzących to pojęcie, a mianowicie jest to działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek. Zarobkowy charakter działalności oznacza, że działalność ta jest nastawiona na osiągnięcie zysku, dochodu, co odróżnia ją od działalności społecznej. Zorganizowany sposób działania w obrocie gospodarczym to prowadzenie tej działalności w sposób metodyczny, zaplanowany, systematyczny, uporządkowany. O zorganizowanym charakterze działalności zarobkowej może świadczyć ponadto wyodrębnienie istnienia pewnych składników materialnych i niematerialnych służących prowadzeniu tej działalności, czy też przyjęcie przez dany podmiot określonej formy organizacyjno-prawnej i dopełnienie wymogu rejestracji w ewidencji działalności gospodarczej, choć tych okoliczności nie należy uważać za element decydujący o zorganizowanym charakterze prowadzonych działań. Wykonywanie działalności w sposób ciągły to prowadzenie jej w sposób stały, nie okazjonalny. Ciągłość działania wiąże się z jej planowanym charakterem i realizacją poszczególnych zamierzeń. Działanie we własnym imieniu oznacza, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą występuje jako podmiot niezależny prawnie od innych podmiotów, a podejmowane przez niego czynności rodzą bezpośrednio dla niego określone prawa i obowiązki. Zaznaczenia wymaga przy tym, że odpadnięcie któregokolwiek z powyższych elementów definicji działalności gospodarczej nie pozwala na przyjęcie, iż w konkretnych okolicznościach sprawy z taką działalnością mamy do czynienia.

 

W ocenie Sądu, działalność podatnika polegająca na udzielaniu pożyczek w ramach portalu społecznościowego stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Po pierwsze wątpliwości nie może budzić to, że ma ona charakter zarobkowy. Aktywność podatnika nastawiona jest bowiem na uzyskiwanie zysku w postaci odsetek od udzielanych pożyczek. Należy przy tym podkreślić, że wbrew temu co twierdzi skarżący, osiąganie jak najwyższego zysku i generowanie jak najwyższych dochodów nie jest cechą działalności gospodarczej. Jej istotą jest bowiem to, że określona aktywność ma być nastawiona na cel zarobkowy, co nie oznacza konieczności wystąpienia zysku w ogóle, bądź w określonej wysokości. Działalnością gospodarczą będzie bowiem także ta, która przynosi jedynie straty lub też generuje niewielkie zyski.

 

Wbrew twierdzeniom skarżącego nosi ona również znamiona działalności zorganizowanej, albowiem nie ma charakteru przypadkowego, a zgodnie z opisem stanu faktycznego przedstawionym przez skarżącego, składać się ma z szeregu powiązanych czynności zmierzających do uzyskania przychodu. Zauważyć należy, że o zorganizowanym i uporządkowanym charakterze działań podatnika świadczy choćby wybór sposobu udzielania pożyczek, dokonanie i wybór portalu internetowego, zapewnienie sobie możliwości stałego korzystania z określonych narzędzi informatycznych niezbędnych do realizacji zaplanowanych celów, czy to poprzez wykorzystanie sprzętu już posiadanego, nabycie nowego, czy też korzystanie z tego, który stanowi własność osób trzecich. Wszystkie powyższe elementy wskazują niewątpliwie na zaplanowany rodzaj aktywności podatnika, co stanowi cechę szczególną zorganizowanego charakteru działań.

 

Istotnym przejawem działania w sposób zorganizowany jest również to, że aktywność podatnika będzie musiała koncentrować się na podejmowaniu działań zmierzających do nawiązywania kontaktów z klientami zarówno na etapie zawierania umowy, jak i w trakcie jej realizacji. O tej cesze świadczy choćby konieczność podejmowania takich czynności, które zmierzać będą do pozyskiwania potencjalnego klienta poprzez udostępnianie informacji o posiadanych zasobach przeznaczonych do wykorzystania przez użytkowników portalu, podejmowanie środków umożliwiających realizację przedmiotu umowy choćby poprzez proste udostępnianie informacji o sposobach zwrotu pożyczki, zasadach dokonywania płatności zwracanych środków pieniężnych, poprzez zorganizowanie własnych działań w celu kontaktowania się z pożyczkobiorcami drogą telefoniczną lub w formie elektronicznej. Tego rodzaju działania nie mogą mieć ze swej istoty charakteru przypadkowego, incydentalnego. Będą bowiem wymagały podejmowania szeregu zaplanowanych i przemyślanych działań i czynności.

 

W ocenie Sądu w opisanym przez podatnika stanie faktycznym, działalności polegającej na udzielaniu pożyczek można również przypisać cechę ciągłości. Pożyczki udzielane przez skarżącego nie będą miały charakteru jednorazowego, lecz jak wynika to ze złożonego wniosku, podatnik zamierza udzielać ich wielokrotnie. Należy przy tym zaznaczyć, że fakt, iż będą one udzielane okazjonalnie, w miarę posiadanych wolnych zasobów finansowych nie oznacza jeszcze, że działaniom podatnika nie można przypisać charakteru ciągłego. Dla istnienia ciągłości nie jest bowiem konieczna systematyczność udzielania pożyczek, lecz zamiar, który wskazuje na to, że czynności te będę podejmowane przez podatnika wielokrotnie, choćby w nieregularnych odstępach czasu. Istotą działań ciągłych jest bowiem ich kontynuowanie w określonym czasie, a przeciwieństwem ciągłości nie jest sporadyczność działań, lecz ich jednorazowość.

 

Bez znaczenia dla stwierdzenia tego, czy skarżący udzielając pożyczek prowadzi działalność gospodarczą pozostaje przy tym fakt, że działalność ta ma mieć charakter uboczny, wykonywany poza świadczeniem pracy, a zyski przeznaczone mają być na zaspakajanie codziennych potrzeb. O zakwalifikowaniu działań podatnika do działalności gospodarczej decyduje spełnienie ustawowych wymogów o jakich było wyżej mowa, a nie skala podejmowanych działań i sposób zagospodarowania wypracowanych przychodów.

 

W ocenie Sądu przeciwko zakwalifikowaniu działalności podatnika do kategorii działalności gospodarczej nie przemawiają także ograniczenia wynikające z braku swobody i konieczności podporządkowania się regułom serwisu społecznościowego. Zauważyć należy, że prowadzenie działalności gospodarczej nigdy nie oznacza zupełnie dowolnego i swobodnego postępowania. Prowadzący działalność zawsze ograniczony jest określonymi regułami ustanowionymi, czy to przez przepisy prawa, czy też ustalone zwyczaje handlowe. Tytułem przykładu wymienić tu choćby należy podporządkowanie się zasadom wynikającym z formy prowadzonej działalności, zasad opodatkowania, przepisów prawa cywilnego, przepisów administracyjnych w zakresie koncesjonowania itd. Reguły obowiązujące w państwie prawa niewątpliwie ograniczają aktywność podmiotów funkcjonujących na rynku, co nie oznacza, że z tej przyczyny nie prowadzą one działalności gospodarczej. Tym samym ograniczenia wynikające z ustanowienia pewnych reguł postępowania przy korzystaniu z portalu społecznościowego i podporządkowanie się jego z góry określonym zasadom, nie oznaczają jeszcze, że wyklucza to prowadzenie działalności gospodarczej. Skarżący ma przecież możliwość samodzielnego decydowania choćby o tym czy, komu i w jakiej wysokości (oczywiście do ustalonego, górnego limitu) udzieli pożyczki.

 

Nie można również zgodzić się z twierdzeniem, że udzielanie pożyczek w serwisie typu social lending nie różni się od zakładania lokat bankowych. Zauważyć należy, że istotą działalności gospodarczej jest nie tylko to, iż prowadzący ją podmiot działa w celu zarobkowym, w celu osiągnięcia zysku "dla siebie". Cechą charakterystyczną działalności gospodarczej jest również jej ukierunkowanie na zbyt, na zaspakajanie potrzeb osób trzecich. Na kwestię tę zwraca zresztą uwagę sam skarżący we wniesionym środku zaskarżenia. Cechy tej nie posiada tymczasem lokowanie środków pieniężnych na lokatach bankowych. Tutaj lokujący środki zaspakaja wyłącznie własną potrzebę uzyskania zysku w postaci odsetek. Takie działanie nie jest natomiast nastawione na zbyt, na zaspakajanie i realizowanie potrzeb innych osób. Należy jednocześnie zaznaczyć, że udzielanie pożyczek przez osobę fizyczną, nie służy wyłącznie zaspakajaniu potrzeb własnych. Nie jest to bowiem tylko forma lokowania kapitału w celu realizacji jedynej potrzeby w postaci wygenerowania zysku. Oczywiste jest, że w wyniku takich działań konkretyzowany jest zamiar otrzymania zarobku z własnego kapitału. Trzeba jednak podkreślić, że w tym przypadku pożyczkodawca zaspakaja również cudzą potrzebę poprzez udostępnianie własnego kapitału osobie trzeciej, która tego kapitału potrzebuje i chce z niego skorzystać. Występuje więc tutaj element działania ukierunkowanego na zbyt, na zaspakajanie cudzych potrzeb. Powyższe odróżnia tym samym uzyskiwanie zarobku z własnego kapitału poprzez udzielanie pożyczek innym podmiotom, od uzyskiwania zysku z lokat bankowych.

 

Wbrew zapatrywaniom skarżącego, działalność polegająca na udzielaniu pożyczek może być przedmiotem działalności gospodarczej. Okoliczność ta znajduje bowiem potwierdzenie w treści art. 30a ust. 1 u.p.d.o.f., który stanowi, że od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19 % zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej. Powyższe zapatrywanie znajduje również odzwierciedlenie w poglądach doktryny. Odsetki od pożyczek tylko wówczas będą stanowić odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.f., jeżeli nie są uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli jej przedmiotem jest udzielanie pożyczek, odsetki od tych pożyczek są przychodami z działalności gospodarczej, a nie z kapitałów pieniężnych.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Uwaga Blogerzy: przychód z reklam trzeba opodatkować

Zmiana interpretacji indywidualnej z dnia 27 maja 2010 r. (nr DD3/033/78/CRS/10/276)

 

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, ze zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną z dnia 15 października 2009 r., Nr IBPB II/1/415-613/09/MK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w imieniu Ministra Finansów, uznającą za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2009 r. (data wpływu 23 lipca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodów uzyskiwanych z tytułu udostępniania miejsca na reklamy na własnej witrynie internetowej, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

 

UZASADNIENIE

 

W dniu 15 października 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach – działając na podstawie § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) – wydał w imieniu Ministra Finansów interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 23 lipca 2009 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

 

Wnioskodawca jest studentem II roku. Posiada witrynę internetową. Firma reklamowa jest zainteresowana umieszczaniem na niej reklam. Wnioskodawca nie potrafi przewidzieć wysokości dochodu w skali 12 miesięcy, ze względu na wciąż wzrastającą liczbę użytkowników serwisu, w wyniku pozycjonowania. Wielkość ww. dochodów będzie uzależniona od ilości odsłon na stronie, a ta od ilości użytkowników.

 

Przychody te nie będą stanowiły źródła utrzymania Wnioskodawcy.

 

Firma reklamowa nie chce podpisywać z Wnioskodawcą umowy o dzieło ani umowy zlecenia, tylko umowę najmu powierzchni reklamowej.

 

W związku z powyższym zadano następujące pytanie: Czy umieszczenie reklam na witrynie internetowej można zakwalifikować jako najem, podnajem, dzierżawę zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

 

Zdaniem Wnioskodawcy, umowę najmu powierzchni reklamowej na stronie internetowej można zakwalifikować jako najem, podnajem, dzierżawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Według wnioskodawcy argumentem przemawiającym za jego tezą jest artykuł z Gazety Prawnej z dnia 4 czerwca 2009 r.

 

W interpretacji z dnia 15 października 2009 r., Nr IBPB II/1/415-613/09/MK, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe, wyjaśniając, że działalność polegającą na umieszczaniu na swojej witrynie internetowej reklam zainteresowanej firmy należy traktować jako osobiste świadczenie usług na rzecz tej firmy. Uzyskane przychody z tytułu wykonywania tych usług stanowią, w myśl art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z działalności wykonywanej osobiście, tj. ze źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

 

Po przeanalizowaniu akt sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa Minister Finansów stwierdza, co następuje.

 

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2009 r., zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

 

Przepis art. 11 ust. 1 ustawy stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

 

W art. 10 ust. 1 pkt 1-9 ustawy określono źródła przychodów wyszczególniając m.in. stosunek pracy i stosunki pokrewne, emeryturę, rentę (pkt 1), działalność wykonywaną osobiście (np. umowy zlecenia, o dzieło – pkt 2), pozarolniczą działalność gospodarczą (pkt 3), najem, dzierżawę (pkt 6), prawa majątkowe (pkt 7) oraz inne źródła (pkt 9).

 

Należy podkreślić, że w przypadku niemożności jednoznacznego zaliczenia danego przychodu do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, przychód ten należy kwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w pkt 9 tego przepisu.

 

W art. 20 ust. 1 ustawy wskazano przykładowo różnego rodzaju przychody kwalifikowane do innych źródeł. Zgodnie z jego brzmieniem, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

 

Użycie w art. 20 ust. 1 ustawy sformułowania "w szczególności" świadczy o przykładowym charakterze tego katalogu przychodów z innych źródeł. Stąd też przychodami z innych źródeł są także inne przychody, niewymienione wyraźnie w ustawie.

 

Przenosząc przepisy ustawy na grunt opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego Minister Finansów stwierdza, że przychód z tytułu udostępniania powierzchni reklamowej na stronie internetowej zarządzanej przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – jeżeli czynność ta nie wypełnia przesłanek działalności gospodarczej określonej w art. 5a pkt 6 ustawy – należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy. Z opisanego we wniosku o interpretację zdarzenia przyszłego wynika bowiem, że umowę stanowiącą podstawę do udostępnienia powierzchni reklamowej na stronie internetowej należy zaliczyć do umów nienazwanych – stosunki prawne regulowane umową kreowane są przez strony w sposób dowolny oraz odpowiadający stronom i nie można jej jednoznacznie przypisać cech umowy najmu (dzierżawy) czy umowy zlecenia.

 

Konsekwencją takiej klasyfikacji źródła przychodu jest spoczywający na osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osobie prawnej i ich jednostkach organizacyjnych oraz jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy, obowiązek sporządzenia informacji według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i przekazanie jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a ustawy, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego (art. 42a ustawy).

 

Natomiast podatnik, który osiągnął omawiany przychód, jest zobligowany do wykazania go w zeznaniu podatkowym (oznaczonym symbolem PIT-36) składanym za dany rok podatkowy i obliczenia podatku należnego od sumy uzyskanych dochodów według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy.

 

Mając powyższe na uwadze należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 15 października 2009 r., Nr IBPB II/1/415-613/09/MK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość w związku z zakwalifikowaniem omawianego przychodu do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy.

 

Źródło: Ministerstwo Finansów

Minister Finansów nie pozwala rozliczyć straty z funduszy kapitałowych

Interpelacja posła Marka Zielińskiego z dnia 28 kwietnia 2010 r. (nr 15911) do ministra finansów w sprawie niemożności uwzględnienia strat przy płaceniu podatku od dochodu z funduszy kapitałowych

 

Szanowny Panie Ministrze! Dla wielu osób inwestujących w fundusze kapitałowe niezrozumiały jest brak możliwości rozliczania strat przy umorzeniu jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych. Dochody z tego tytułu zaliczane są do tzw. przychodów z kapitałów pieniężnych, czyli do kategorii obejmującej w art. 17 ustawy o PIT również dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub instrumentów pochodnych. Ustawa dopuszcza w art. 9 rozliczanie straty w ramach tego samego źródła. Inwestorzy twierdzą, że niekorzystny dla podatnika jest zarówno art. 30a ust. 5 ustawy o PIT, jak i sama konstrukcja zeznania podatkowego. Nie mogą się pogodzić z tym, że przepisy te odbierają podatnikom możliwość rozliczania dochodów i strat z podobnych, często ściśle ze sobą połączonych działalności inwestycyjnych.

 

W związku z powyższym proszę o udzielenie odpowiedzi i wyjaśnień na następujące pytania:

 

• Czym kierowało się Ministerstwo Finansów, proponując takie rozwiązania legislacyjne?
• Czy Ministerstwo Finansów zamierza dokonać zmian w ustawie o PIT z korzyścią dla podatnika, tak aby istniała możliwość rozliczania strat w funduszach inwestycyjnych?

 

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, Macieja Grabowskiego, z dnia 31 maja 2010 r. na interpelację nr 15911 w sprawie niemożności uwzględnienia strat przy płaceniu podatku od dochodu z funduszy kapitałowych

 

Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do wystąpienia z dnia 12 maja br., nr SPS-023-15911/10, przy którym przekazano interpelację pana posła Marka Zielińskiego z dnia 28 kwietnia 2010 r. w sprawie możliwości uwzględnienia w rozliczeniu podatkowym, w podatku dochodowym od osób fizycznych, strat z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, uprzejmie wyjaśniam.

 

Zmiana zasad opodatkowania dochodów kapitałowych, w tym dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, została wprowadzona ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509).

 

Powołana ustawa uchyliła obowiązujące zwolnienia w zakresie opodatkowania dochodów kapitałowych, a także wprowadziła ograniczenie możliwości rozliczenia strat z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

 

W świetle powyższego, stosownie do przepisu art. 30a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ani inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

 

Przyjęcie takiego rozwiązania wynikało m.in. ze specyficznego sposobu ustalania dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, który powstaje w związku z umorzeniem jednostek uczestnictwa. Wartość ta jest ustalana przez fundusz dokonujący wyceny aktywów funduszu poprzez ustalenie wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny. Taki sposób ustalania wartości jednostek uczestnictwa w funduszu i w konsekwencji określenia dochodu bądź jego braku nie daje podstawy do stworzenia możliwości odliczenia strat. Nie jest bowiem możliwy taki przypadek, aby wydając dyspozycję umorzenia jednostek uczestnictwa w tym samym funduszu, uzyskać jednocześnie dochód i ponieść stratę. Każdorazowe umorzenie jednostek uczestnictwa nakłada na fundusz jako płatnika obowiązek poboru podatku tylko i wyłącznie, jeżeli w wyniku tej operacji określono dochód.

 

Dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych opodatkowane są 19-procentowym zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Konstrukcja zryczałtowanego podatku dochodowego zakłada opodatkowanie tych dochodów (przychodów) u źródła, tj. za pośrednictwem płatnika. Uzyskany dochód nie jest łączony z innymi dochodami z tego samego źródła, a podatnik nie rozlicza tych dochodów samodzielnie. Z tych względów poniesienie straty z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym nie daje prawa do odliczenia jej od dochodów, m.in. uzyskanych ze zbycia papierów wartościowych.

 

Przedstawiając powyższe, uprzejmie wyjaśniam, że Ministerstwo Finansów nie planuje w najbliższym czasie zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwalających na rozliczenie poniesionych strat z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

 

Źródlo: Sejm RP

Każda wymówka jest dobra

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 r. (nr ITPB1/415-338/09/MR)

 

Czy Wnioskodawca powinien zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, jeżeli tak to w jakiej wysokości i na podstawie jakiego przepisu prawa materialnego podatkowego...

 

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt iż jako podatnik jest jedną z pierwszych ofiar kryzysu gospodarczego nie powinien płacić żadnego podatku. Ewentualne tj. hipotetyczne roszczenia skarbu państwa powinny być zaspokojone przez premiera rządu.

 

Źródło: Ministerstwo Finansów

Opodatkowanie obrotu świadectwami pochodzenia energii

Wyrok NSA z 12 stycznia 2010 r. (sygn. II FSK 1261/08)

Przychód ze sprzedaży praw majątkowych, stanowiących towar giełdowy, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. d ustawy o giełdach towarowych, będący odrębnym od wytworzonej energii, przedmiotem obrotu, ale nie uzyskiwany przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie obrotu tymi świadectwami, jest przychodem ze sprzedaży praw majątkowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 17 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 10 u.p.d.o.f.

Sąd pierwszej instancji wyprowadził błędny wniosek, że wytwórca energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych kreuje prawa majątkowe inkorporowane w tych świadectwach jako prawa ściśle związane z wyprodukowaną energią elektryczną. Pogląd ten jest błędny już choćby z tego powodu, że zgodnie z art. 9e ust. 6 ustawy - Prawo energetyczne, świadectwa pochodzenia inkorporują prawa majątkowe, które są zbywalne i stanowią towar giełdowy, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Oznacza to, że prawa majątkowe wynikające z tych świadectw pochodzenia energii ze źródeł odnawialnych należy uznać za instrumenty finansowe niebędace papierami wartościowymi. Skoro więc świadectwa pochodzenia są towarem giełdowym, a przez to odrębnym od wytworzonej energii podmiotem obrotu, to wbrew poglądowi Sądu pierwszej instancji nie są one nierozerwalnie związane z wytworzoną przez podatnika (przedsiębiorcę energetycznego) energią elektryczną ze źródeł odnawialnych, lecz odrębnym przedmiotem obrotu. 

Jest też tak dlatego, że - koszty wytworzenia energii ze źródeł odnawialnych jak trafnie przyjął Sąd pierwszej instancji - są wyższe niż uzyskiwana za nią cena sprzedaży. Gdyby było tak, jak to przyjął Sąd pierwszej instancji, że świadectwa pochodzenia energii z odnawialnych źródeł dzieliłyby los wyprodukowanej energii ze źródeł odnawialnych, to:

1. po pierwsze "idąc" za sprzedaną energią elektryczną i dzieląc jej los byłyby przedstawione do umorzenia przez przedsiębiorcę energetycznego posiadającego koncesję na obrót energią, a nie przedsiębiorcę energetycznego, który ją wytworzył (arg. z art. 9a ust. 1 Prawa energetycznego),
2. po drugie przedsiębiorca wytwarzający energię ze źródeł odnawialnych ponosiłby z tytułu transakcji sprzedaży z reguły stratę, skoro cena sprzedaży energii byłaby ceną ustawowo określoną, a koszty jej wytworzenia byłyby wyższe.

Tego typu sytuacja spowodowała, że różnicę między kosztami wytworzenia energii ze źródeł odnawialnych a ceną jej sprzedaży, rekompensuje sprzedawcy (wytwórcy) energii właśnie przyznawane świadectwo pochodzenia energii i następuje ich sprzedaż.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Stratę z funduszy można odliczyć od dochodów giełdowych

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 grudnia 2009 r. (sygn. III SA/Wa 1147/09)

Art. 9 ust. 6 u.p.d.o.f. nie wyklucza możliwości odliczenia straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia akcji.

W niniejszej sprawie Skarżący osiągnął dochód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7, tj. dochód z kapitałów pieniężnych (dochód ze sprzedaży akcji); to samo źródło przychodów (udział w funduszach kapitałowych), przyniosło stratę (w tym samym roku podatkowym, w którym Skarżący uzyskał ww. dochód). Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 i pkt 6a u.p.d.o.f. przychodem z kapitałów pieniężnych jest przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz przychód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych. Niewątpliwie zatem w przedstawionym przez Skarżącego stanie faktycznym dochód i strata pochodzi z tego samego źródła. Oznacza to, że warunki pomniejszenia dochodu o poniesioną stratę określone w art. 9 ust. 3 u.p.d.o.f. zostały spełnione. Inaczej mówiąc, w świetle postanowień ww. przepisu nie ma przeszkód, by Skarżący mógł odliczyć stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia akcji.

Żaden przepis nie zakazuje wykazania w zeznaniu o wysokości dochodu ze sprzedaży akcji, dochodu (straty) z udziału w funduszach kapitałowych. Z samego faktu, iż to płatnik jest obowiązany pobrać podatek dochodowy nie wynika, iż podatnik nie ma prawa złożyć zeznania podatkowego. Brak obowiązku złożenia zeznania nie może być utożsamiany z zakazem złożenia zeznania.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych